پلوس خودرو چیست؟
پلوس خودرو یکی از قطعات مهم در سیستم انتقال قدرت خودرو است که وظیفه انتقال نیرو از گیربکس (جعبه دنده) به چرخها را بر عهده دارد. این قطعه معمولاً در خودروهای دیفرانسیل جلو و خودروهای چهارچرخ محرک استفاده میشود.
انواع پلوس خودرو
این نوع پلوس معمولاً در سمت گیربکس قرار میگیرد. وظیفه اصلی آن انتقال نیرو از گیربکس به شفت پلوس است.
این نوع پلوس قابلیت حرکت جانبی یا زاویهای محدودی دارد و بیشتر برای انتقال مستقیم نیرو استفاده میشود.
پلوس متحرک
این نوع پلوس معمولاً در سمت چرخها قرار میگیرد. قابلیت حرکت طولی و زاویهای بیشتری دارد تا بتواند تغییرات طول شفت پلوس را در هنگام حرکت فنرها و تغییر ارتفاع خودرو جبران کند.
این نوع پلوس برای جذب حرکات عمودی و طولی چرخها طراحی شده است.
پلوس Rzeppa (بیشتر در خودروهای دیفرانسیل جلو)
این نوع پلوس یکی از رایجترین انواع پلوس در خودروهای دیفرانسیل جلو (FWD) است.
طراحی آن به گونهای است که میتواند نیرو را با زوایای مختلف و به صورت یکنواخت انتقال دهد.
این پلوس از یک سری ساچمه و قفسه تشکیل شده که امکان حرکت روان و بدون لرزش را فراهم میکند.
پلوس Tripod (تریپود)
این نوع پلوس بیشتر در خودروهای دیفرانسیل جلو و برخی خودروهای دیفرانسیل عقب استفاده میشود.
طراحی آن شامل سه بازو (تریپود) است که روی یاتاقانهای ساچمهای حرکت میکنند.
این پلوس قابلیت تحمل بارهای شعاعی و محوری را دارد و برای جابهجایی طولی مناسب است.
پلوس Double Offset Joint (DOJ)
این نوع پلوس ترکیبی از پلوس ثابت و متحرک است.
قابلیت تحمل زوایای بیشتر و حرکت طولی را دارد.
معمولاً در خودروهایی با سیستم تعلیق پیشرفته استفاده میشود.
پلوس Cross Groove Joint (CGJ)
این نوع پلوس برای خودروهایی طراحی شده که نیاز به تحمل زوایای بسیار زیاد و حرکت طولی دارند.
معمولاً در خودروهای شاسی بلند و SUV استفاده میشود.
پلوس Birfield
این نوع پلوس بیشتر در خودروهای آفرود و شاسی بلند استفاده میشود. طراحی آن به گونهای است که میتواند نیرو را در زوایای بسیار شدید و شرایط سخت جادهای انتقال دهد.
هر یک از این انواع پلوس برای شرایط خاصی طراحی شدهاند و انتخاب نوع پلوس به طراحی خودرو و سیستم انتقال قدرت آن بستگی دارد.
جایگاه پلوس در خودرو
بین گیربکس و چرخها
-
- پلوس به عنوان رابط بین گیربکس و چرخهای خودرو عمل میکند.
- در خودروهای دیفرانسیل جلو پلوسها نیرو را از گیربکس به چرخهای جلو منتقل میکنند.
- در خودروهای دیفرانسیل عقب یا چهارچرخ محرک (4WD/AWD)، پلوسها ممکن است در هر چهار چرخ یا فقط در چرخهای جلو یا عقب استفاده شوند.
در انتهای شفت پلوس
-
- پلوسها در دو انتهای شفت پلوس قرار میگیرند:
- سمت گیربکس: یک پلوس ثابت (Fixed Joint) برای اتصال شفت به گیربکس.
- سمت چرخ: یک پلوس متحرک (Plunging Joint) برای اتصال شفت به چرخ.
- پلوسها در دو انتهای شفت پلوس قرار میگیرند:
در سیستم تعلیق و فرمان
-
- پلوسها به دلیل قابلیت حرکت زاویهای و طولی، به سیستم تعلیق و فرمان کمک میکنند تا چرخها بتوانند به راحتی حرکت کنند و نیرو را در شرایط مختلف جادهای انتقال دهند.
وظیفه پلوس در عملکرد خودرو
وظیفه اصلی پلوس خودرو انتقال نیروی چرخشی از گیربکس (جعبه دنده) به چرخهای خودرو است. این قطعه نقش کلیدی در سیستم انتقال قدرت خودرو ایفا میکند و به طور مستقیم بر حرکت خودرو تأثیر میگذارد.
انتقال نیرو از گیربکس به چرخها
پلوس نیروی چرخشی تولید شده توسط موتور و انتقالیافته از گیربکس را به چرخهای خودرو منتقل میکند. این فرآیند باعث چرخش چرخها و حرکت خودرو میشود.
هماهنگی با تغییرات زاویهای چرخها
هنگام حرکت خودرو، به ویژه در هنگام دور زدن یا عبور از دستاندازها، زاویه چرخها تغییر میکند. پلوس مجهز به مفصلهای سرعت ثابت است که این تغییرات زاویهای را مدیریت میکند و بدون ایجاد لرزش یا اختلال، نیرو را به چرخها منتقل میکنند.
جلوگیری از لرزش و سر و صدا
پلوس با استفاده از مفصلهای CV و گَردگیرهای لاستیکی، از ایجاد لرزش و سروصدا در سیستم انتقال قدرت جلوگیری میکند. این موضوع باعث افزایش راحتی و نرمی حرکت خودرو میشود.
تحمل فشارهای مکانیکی
پلوس باید توانایی تحمل فشارهای ناشی از شتابگیری، ترمز کردن، و تغییر جهت خودرو را داشته باشد. این قطعه به گونهای طراحی شده است که در شرایط مختلف جادهای عملکردی پایدار و مطمئن ارائه دهد.
هماهنگی با سیستم تعلیق
پلوس به گونهای طراحی شده است که با حرکت سیستم تعلیق خودرو هماهنگ باشد. این هماهنگی باعث میشود چرخها در شرایط مختلف جادهای (مانند دستاندازها یا پیچها) به درستی حرکت کنند.
حفظ تعادل و کنترل خودرو
پلوس در حفظ تعادل و کنترل خودرو نقش مهمی دارد. خرابی این قطعه میتواند منجر به لرزش، کاهش کنترل خودرو، و حتی از دست دادن قدرت انتقال به چرخها شود.
پلوس خودرو یک قطعه حیاتی در سیستم انتقال قدرت است که وظیفه اصلی آن انتقال نیرو از گیربکس به چرخها و هماهنگی با تغییرات زاویهای و حرکتی چرخها است. عملکرد صحیح پلوس برای حرکت روان، ایمن، و بدون لرزش خودرو ضروری است. در صورت خرابی این قطعه، باید به سرعت نسبت به تعمیر یا تعویض آن اقدام کرد.
علائم خرابی پلوس
خرابی پلوس خودرو میتواند بر عملکرد کلی خودرو تأثیر منفی بگذارد و حتی باعث ایجاد خطرات ایمنی شود. بنابراین، تشخیص بهموقع علائم خرابی پلوس بسیار مهم است.
صداهای غیرعادی
صداهای تق تق یا کلیک کردن: این صداها معمولاً هنگام دور زدن، به خصوص در سرعتهای پایین، شنیده میشوند و نشانه خرابی مفصل CV (مفصل سرعت ثابت) هستند.
صداهای وزوز یا غرش: این صداها ممکن است در سرعتهای بالا شنیده شوند و نشانه ساییدگی یا خرابی یاتاقانها یا خود پلوس باشند.
لرزش خودرو
لرزش غیرعادی به خصوص هنگام شتابگیری یا در سرعتهای بالا میتواند نشانه خرابی پلوس باشد. این لرزش معمولاً ناشی از عدم تعادل یا آسیب دیدن پلوس است.
نشت روغن از گَردگیر پلوس
گَردگیر (Boot) پلوس یک پوشش لاستیکی است که از مفصل CV محافظت میکند. اگر این گَردگیر پاره یا آسیب ببیند، گریس داخل آن نشت میکند و آلودگی و گردوغبار وارد مفصل میشود. این موضوع باعث خرابی مفصل CV و در نهایت خرابی پلوس میشود.
کاهش عملکرد انتقال قدرت
اگر پلوس به درستی کار نکند، ممکن است نیروی موتور به طور کامل به چرخها منتقل نشود. این مشکل معمولاً به صورت کاهش شتاب یا از دست دادن قدرت خودرو احساس میشود.
سختی در فرمانپذیری
خرابی پلوس میتواند باعث سخت شدن فرمانپذیری خودرو، به خصوص هنگام دور زدن، شود. این مشکل معمولاً ناشی از خرابی مفصل CV است.
صداهای ضربهای هنگام تعویض دنده
اگر هنگام تعویض دنده (به خصوص از حالت خلاص به دنده) صداهای ضربهای شنیده شود، ممکن است پلوس دچار مشکل شده باشد.
عدم تعادل در حرکت خودرو
اگر خودرو به یک سمت کشیده شود یا احساس کنید یکی از چرخها به درستی کار نمیکند، ممکن است پلوس آن سمت دچار مشکل شده باشد.
خرابی گَردگیر
اگر گَردگیر پلوس پاره یا ترک خورده باشد، ممکن است آلودگی و گردوغبار وارد مفصل CV شود و باعث خرابی آن شود. این مشکل معمولاً با نشت گریس از اطراف پلوس همراه است. اگر میخواهید علائم خرابی تسمه تایم را بدانید مقاله آن را مطالعه کنید.
نکات مهم
- پلوسها به دلیل قرار گرفتن در معرض گرد و غبار، آب و ضربات، نیاز به گریسکاری منظم و محافظت با گیت (گردگیر) دارند.
- خرابی پلوس معمولاً با صداهای تق تق در هنگام پیچیدن یا لرزش خودرو همراه است.
- تعویض به موقع پلوس خراب از آسیب به دیگر قطعات سیستم انتقال قدرت جلوگیری میکند.
شما میتوانید قطعات یدکی خودروهای فیدلیتی، دیگنیتی و فردا موتور را از فرشگاه خالقی تهیه فرمایید. برای تهیه قطعات لوازم یدکی خودرو هایی چینی و مشاوره باما تماس حاصل نمایید.